
ONLINE EĞİTİMİN TARİHSEL SERÜVENİ
Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimin başlangıcı net olmamakla birlikte, 19. yy’da ‘’Posta Eğitim Modeli’’ ile başladığı bilinmektedir.
Online eğitimin tarihsel aşamalarını dört farklı kategoride inceleyebiliriz.
- a) Posta ile Eğitim Modeli
b) Çoklu Ortam Modeli
c Tele Öğrenme Modeli
d) Esnek Öğrenme Modeli
- a) Posta (Mektup) Eğitim Modeli:
Uzaktan eğitimin başlangıcı sayılabilecek olan mektupla öğretim modeli bir okul ya da kurum tarafından, posta yoluyla yürütülen öğretim modelidir.
Mektupla öğretim tüm bilim dallarında eğitim- öğretim faaliyetlerini gerçekleştiren bir model olmuştur. Özellikle fiziksel engelli, görme engelli ve sağır olan çocukların ebeveynleri içinde ayrı bir program düzenlenmiştir.
Dernekler ve silahlı kuvvetleri mektup ile eğitim modelini benimseyen kurumlardır.
→ 1840 yılında İngiltere’de, stenograf olan Pitmen mektup ile steno öğretmiştir.
→ 1919’da ABD’de ilk radyo istasyonu kurulana kadar mektupla eğitim farklı ülkelerde kullanılmıştır.
→Türkiye’de ise uzaktan eğitim ile ilgili çalışmalar 1956 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Balta ve Ticaret Hukuku Araştırma Merkezi’nde banka çalışanlarının hizmet içi eğitimleri mektup yolu ile gerçekleştirmişlerdir.
→ 1958 yılında Türkiye Cumhuriyetti Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Mektupla Öğretim Merkezi kurulup, okul bitirmek isteyenlere kurslar mektuplar verilmiştir.
→ 1974 Mektupla Öğretim Merkezi, Mektupla Öğretim Okulu’na dönüştürülmüştür ve sonrasında aynı yıl Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi kurulmuştur.
→ 1983’te bu merkez Mesleki ve Teknik Açık Öğretim Okulu adını almıştır.
→1981 yılında Anadolu Üniversitesi bünyesinde Açık Öğretim Fakültesi bölümü kurulmuştur.
- b) Çoklu Ortam Modeli:
1919’da ABD’de yayın yapan radyo istasyonunun kurulmasıyla birlikte radyo ve televizyon uzaktan eğitim modeli olarak insanların ilgi odağı haline gelmiştir.
Radyo ve Televizyon Eğitiminin;
-Ekonomik olması
-Zaman ve mekân sınırının olmaması
-Görsel ve işitsel materyalleri kolay aktarabilmesi
-Sosyokültürel tabakadan birçok kitleye hitap edebilmesi vb. faktörlerden dolayı, radyo ve televizyon eğitiminin popülaritesini arttırmaktadır.
Tabi ki radyo ve televizyonla yapılan eğitimin;
Tek yönlü olması, izleyici kitlesine bilgi aktarımını (ileti) verir ancak dönüt (geri bildirim) alınamaz. Bu da anlatılan bilginin öğrenilmesini engeller.
Radyo ve televizyon eğitim programını ülkedeki tüm öğrencilerin müsait olduğu bir zaman diliminde ayarlamak çok zor olacağından bur durum eğitimin tüm öğrencilere ulaştırılmasını zorlaştıracaktır.
Radyo ve Televizyonun Uzaktan Eğitimdeki Rolünün Tarihsel Kronolojisi;
→ 1919’da ABD’de eğitimle ilgili radyo istasyonu kurulmuştur.
→ 1920- 1930 yılları arasında 200’ün üstünde radyo istasyonuna lisans verilmiştir.
→ 1929’da Ohio Hava Okulu radyo eğitimi ile ilgili model okul olmuştur.
→1932- 1937’de ABD’de eğitim televizyon yayınları Iowa Üniversitesi’nde başlamıştır.
→ 1951’de Western Reserve Üniversitesi bazı dersleri televizyon yolu ile vermeye başladı.
→ 1970’ten sonra eğitimler TV yayınları ile verilmeye başlandı.
→ İngiltere’de BBC aracılığıyla, Kanada’da bazı televizyon kuruluşlarıyla, İsrail’de ‘’Every Man’s University’’ isimli TV programı ile uzaktan eğitim verilmiştir.
→ Hindistan’da televizyon öğretimi yaygın kullanılmaktadır.
→ 1981’de Türkiye’de Anadolu Üniversitesi TRT iş birliğiyle eğitim- öğretim faaliyetlerini gerçekleştirmektedir.
→ Fırat Üniversitesi’nde 1990’dan itibaren radyo ve televizyon programı ile eğitim faaliyetine başlamıştır.
- c) Tele Öğrenme Modeli:
Sesli konferanslar, video konferanslar, görsel metin tabanlı konferanslar ve canlı televizyon ve radyo yayınlarını içeren öğrenme modelidir.
Tele öğrenme modeli; iki yönlü ses, iki yönlü görüntü; kısaca sesli ve görüntülü konferans uygulamalarına verilen isimdir.
Video konferans yöntemiyle farklı bölgelerde bulunan insanlara sanki yüz yüze bir arada bulunuyorlarmış gibi iletişime geçme olanağı sağlar.
İki farklı video konferans yöntemi ile eğitim yapılmaktadır.
1) Bir noktayla video konferans
2) Birden çok noktayla video konferans
1) Bir noktayla video konferans;
Bir öğretmenin sınıfta toplu halde bulunan öğrencilerine uzaktan sesli ve görüntülü ders anlatmasıdır. Bu yöntemle uzaklarda bulunan bir eğitimci, sınıf ortamında bulunan öğrencilerine rahat ulaşabilir ve öğrenciler anlamadıkları noktaları öğretmenlerine rahatlıkla sorabilir.
2) Birden çok noktayla video konferans;
Farklı bölgelerde bulunan insan topluluklarının birbirleri ile buluşmasını sağlayan konferans yöntemidir. Bu yöntemle aynı ortamda bulunmayan eğitimciler farklı ortamda bulunan öğrencilerine ders anlatabilirler.
- d) Esnek Öğrenme Modeli:
Esnek öğrenme modelinde;
→ Etkileşimli çoklu ortamlar
→ İnternet aracılığı ile web tabanlı kaynaklara ulaşım
→ İletişimi internet odaklı yapmak
→ Sanal kampüs oluşturmak
→ 24 saat erişimin olması
→ Öğrencilerin derse fiziksel katılımını gerektirmemesi vb. gibi özellikler bulunmaktadır.
Uzaktan öğrenme modellerini birbiri ile karşılaştırdığımızda yeni teknolojilerin eski teknolojilere oranla;
→ Bireylere zaman, mekân ve öğrenme açısından esneklik sağlamaktadır.
→ Maliyetler minimalize edilerek en etkili içeriklerin öğrencilere ulaştırılması sağlanmaktadır.
→ Birçok üniversite esnek öğrenme modeli ile eğitim- öğretim faaliyetlerini gerçekleştirmektedir.
→ Bu modelde öğretim elemanına, mekâna ve zaman gerek duymaksızın eğitim faaliyetlerinin gerçekleşmesi bu modele geçilesinin sebeplerindendir.